Overzicht: zo kijken EBU-leden naar deelname Songfestival 2026
In dit artikel:
Het Songfestivalseizoen 2025-2026 escaleerde meteen na de opening op 1 september 2025 in een politiek debat over de mogelijke deelname van Israël aan het Eurovisiesongfestival 2026 in Wenen. De Europese omroepen en de EBU voeren sindsdien intens overleg; een definitief besluit wordt verwacht tijdens de Algemene Vergadering van de EBU in december. Tot die tijd hebben meerdere omroepen hun positie geuit en sommige landen een voorbehoud of dreiging tot terugtrekking aangekondigd.
Slovenië was de eerste omroep die publiekelijk aangaf dat zij zich zouden terugtrekken wanneer Israël deelneemt. Die boodschap leidde tot een kettingreactie: Ierland (RTÉ) maakte duidelijk dat het niet zal deelnemen als Israël meedoet en waardeert dat de EBU de mogelijkheid verlengt om zonder boete tot december af te zien van deelname. Ook Nederland koppelt deelname expliciet aan naleving van de kernwaarden van het festival en ziet deelname van Israël in de huidige omstandigheden als onverenigbaar. De Britse omroep (BBC) plaatst de uiteindelijke beslissing bij de EBU; politieke partijen in het VK—onder meer de Schotse Groene Partij—roepen echter op tot een boycott. Spanje en IJsland hebben vragen gezet maar houden voorlopig een iets genuanceerder standpunt.
Andere Nordische omroepen (Noorwegen, Zweden, Finland) benadrukken dat ze de interne dialoog binnen de EBU steunen en voorlopig afwachtend blijven; Noorwegen bevestigde wel haar intentie deel te nemen. Duitsland en Italië zouden volgens bronnen meer geneigd zijn Israël wél toe te laten. ORF, gastland en organisator voor 2026, heeft publiekelijk gehoopt op Israëlische deelname. Australië en Frankrijk ondersteunen eveneens dat het festival doorgaat met de geplande deelnemers.
België wacht de EBU-beslissing af: de Franstalige RTBF werkt aan een Belgische selectie maar zal de keuze baseren op het EBU-besluit; de VRT eist een krachtig signaal van de EBU en sluit niet uit het Songfestival niet langer uit te zenden als dat uitblijft. In Spanje blijft Benidorm Fest 2026 wel doorgaan als promoplatform, ongeacht de uitkomst.
De kern van de controverse draait om morele en politieke bezwaren tegen de Israëlische deelname vanwege het geweld in Gaza, slachtoffers, beperkt journalistieke toegang en gegijzelden. Voorstanders van uitsluiting verwijzen naar principes die eerder leidden tot de uitsluiting van Rusland; tegenstanders wijzen op organisatie- en reglementsaspecten en op de wens het festival als neutrale culturele manifestatie te bewaren.
De finale deelnemerslijst voor 2026 wordt eind december verwacht; dan wordt ook duidelijk welke omroepen daadwerkelijk besluiten thuis te blijven en of een Israëlische delegatie in mei in Wenen zal verschijnen.